لزوم استفاده از عينک آفتابي
لزوم استفاده از عينک آفتابي : فصل تابستان يعني فصل شدت گرفتن تابش آفتاب و ما به کمک وسايل مختلفي، قسمت‌هاي بي‌حفاظ بدن خود را در مقابل اشعه‌هاي مضر آن مي‌پوشانيم. عينک آفتابي يا دودي يکي از اين وسايل پوششي است؛ هر چند بايد بدانيم که استفاده از اين وسيله براي تمام فصول لازم است و مختص به فصل تابستان نيست.
عينک آفتابي
لزوم استفاده از عينک آفتابي :
فصل تابستان يعني فصل شدت گرفتن تابش آفتاب و ما به کمک وسايل مختلفي، قسمت‌هاي بي‌حفاظ بدن خود را در مقابل اشعه‌هاي مضر آن مي‌پوشانيم. عينک آفتابي يا دودي يکي از اين وسايل پوششي است؛ هر چند بايد بدانيم که استفاده از اين وسيله براي تمام فصول لازم است و مختص به فصل تابستان نيست.
استفاده از اين وسيله به سال‌ها پيش بازمي‌گردد. در حقيقت آن زمان عينک آفتابي وجود نداشت، اما بعضي از شيشه‌ها و لنزهاي رنگي بودند که معادلي براي اين وسيله به شمار مي‌رفتند. متداول شدن استفاده از اين وسيله به بعد از سال‌هاي 1970 برمي‌گردد. اما خيلي قبل‌تر از اين تاريخ، چيني‌ها در حدود 2 هزار سال پيش از آن استفاده مي‌کردند؛ ولي استفاده از آن در زمينه بعضي از باورهاي خرافي مانند دفع ارواح خبيثه بود. در سال 1971 براي ساخت عينک‌هاي آفتابي يک سري استاندارد تعريف و استفاده از آنها قانونمند شد؛ هر چند بعضي از عينک‌هاي فعلي موجود در بازار همچنان فاقد استانداردهاي لازم هستند.
انتظارات ما از عينک آفتابي
اشعه مضر خورشيد در عين حال که منبع زندگي و انرژي است، مي‌تواند به قسمت‌هاي مختلفي از بدن از جمله چشم‌ها آسيب بزند. عينک‌هاي آفتابي در بعضي از موارد ضروري به کمک چشم‌هاي ما مي‌آيند که با هم آنها را مرور مي‌کنيم:
1.جلوگيري از اختلال ديد در نور زياد
حتماً براي همه شما پيش آمده که بر اثر تابش ناگهاني يک منبع نوري شديد مانند پروژکتور، براي مدتي ديدتان مختل شود و همه چيز را تار و ناواضح ببينيد. در اين حالت سلول‌هاي شبکيه چشم به قدري اشباع مي‌شوند که چشم ديگر نمي‌تواند کار طبيعي خودش را انجام دهد. اين هجوم نور شديد حتي مي‌تواند اختلال‌هاي بينايي را تا 2 روز باعث شود. اين وضعيت را حتي با تماشاي لحظه‌اي خورشيد هم مي‌توان تجربه کرد.
2. جلوگيري از پخش نور
ما به اين وضعيت Glare مي‌گوييم. مثلاً حضور در جاهايي که ميزان انعکاس و پخش نور زياد است، باعث اختلال ديد مي‌شود. اين انعکاس مي‌تواند نور زيادي را به چشم وارد کند که زيانبار است؛ مانند کوري برف که بر اثر تابش نور در محيط‌هاي برفي ايجاد مي‌شود. عينک آفتابي شدت نور را به اندازه‌اي کاهش مي‌دهد که ديد افراد مختل نشود. حتماً متوجه شده‌ايد که ديد انسان در محيطي که خيلي روشن باشد، کامل نيست و اين‌طور نيست که هر چقدر نور زيادتر شود، ديد بهتر مي‌شود.
3.جلوگيري از اشعه‌هاي مضر خورشيد
يکي از اشعه‌هاي خورشيد که ما خودمان را از آن محافظت مي‌کنيم، اشعه ماوراءبنفش است. اين اشعه که به اختصار آن را «يووي» مي‌ناميم، بسيار مضر است و مي‌تواند آسيب‌هاي متعددي به چشم وارد کند. مثلاً همان وضعيت کوري برف، يکي از اختلالاتي است که منجر به التهابات چشم مي‌شود. اين وضعيت در افرادي با پوست روشن و بلوند شديدتر است؛ زيرا وجود مژه‌ها به شکل طبيعي و رنگ تيره يکي از حفاظ‌هاي طبيعي بدن در برابر اشعه‌هاي خورشيد است که در اين افراد وجود ندارد. اين کوري‌هاي موقت که Snow Blind ناميده مي‌شوند، در ناحيه چشم‌ها چنان ايجاد درد مي‌کنند که فرد حتي قادر نيست چشمانش را باز نگه دارد. در کشور ايران اين مشکل براي افرادي به وجود مي‌آيد که در پيست اسکي از عينک استفاده نکرده‌اند. آنها مدتي پس از بازگشتن از پيست، دچار التهاب چشم مي‌شوند؛ چون معمولاً اين مشکل چند ساعت بعد خودش را نشان مي‌دهد، که خوشبختانه يک اختلال بينايي گذر‌است. يکي ديگر از علل اين اتفاق، جوشکاري است که حتماً بايد با عينک مخصوصي انجام شود و عينک آفتابي معمولي براي اين کار جواب نمي‌دهد. نور اتاق‌هاي عمل هم مي‌تواند عامل ايجاد اين حالت باشد. همچنين در تابستان، شدت نور در سواحل و کنار دريا مي‌تواند کوري موقت ايجاد کند.
عينک‌هاي پولارويد
لنز اين عينک‌ها به شکل پولاريزه است؛ يعني مي‌توانند بعضي از جهت‌هاي نور را بگيرند و حذف کنند که اين ويژگي در شرايط خاصي مانند رانندگي در جاده‌ها يا در دريا براي قايق‌رانان بسيار مفيد است.
سايز مناسب
سؤال اولي که در استفاده از عينک دودي مطرح است، علت استفاده از آن است. ما از عينک دودي براي محافظت از چشم کمک مي‌گيريم؛ بنابراين اندازه عينک دودي بايد به حدي باشد که وظيفه محافظت خود را به خوبي انجام دهد. به همين علت استفاده از عينک‌هاي کوچک و خيلي باريک توصيه نمي‌شود. بعضي از عينک‌هاي آفتابي در قسمت حاشيه و به اصطلاح ريم‌شان محافظ‌هايي دارند که وظيفه حفاظت از چشم را کامل‌تر مي‌کنند. البته بزرگي لنز عينک آفتابي بايد به حدي باشد که از سوي جامعه قابل پذيرش باشد.
کنتراست بهتر با عينک مناسب
بر عکس تصور عموم که باور دارند عينک‌هاي آفتابي چون تيره هستند، اجازه نمي‌دهند اشيا را خوب تشخيص بدهيم، اين وسيله اگر درست انتخاب شود کنتراست را بالا مي‌برد. در واقع وقتي نور زياد مي‌شود، ديد انسان قدرت کمتري پيدا مي‌کند و ديگر قادر نيست جزئيات را از هم تفکيک کند. عينک آفتابي ميزان کنتراست را در شرايط نور بيش از حد، بالا مي‌برد.
• مهم: اگر تيرگي لنزهاي عينک آفتابي بيش از حد باشد، ميزان ديد شما را کاهش مي‌دهد. بنابراين تيره‌تر بودن لنز، نشانه افزايش کنتراست نيست، بلکه تيرگي آن بايد در حد متعادلي باشد.
شيشه يا پلاستيک؟
در حال حاضر هر دو نوع اين لنزها توليد مي‌شوند. شيشه‌ها نسبت به لنزهاي پلاستيکي سنگين‌تر هستند؛ اما از طرفي به نسبت پلاستيک قابليت ضدخش بيشتري دارند. عينک‌هاي پلاستيکي چون سبک‌تر هستند، محبوب‌ترند و معمولاً لنزهاي مورد استفاده در عينک‌هاي آفتابي از جنس پلاستيک هستند.
عينک‌هاي فتوکروميک
اين لنزها در مواقعي استفاده مي‌شوند که فرد بخواهد از عينک در هر دو شرايط روز و شب استفاده کند. افرادي که چشم آنها دچار عيب انکساري و ضعف است، قطعاً نمي‌توانند دائم عينک دودي و آفتابي‌شان را بردارند و به چشم بزنند؛ بنابراين لنزهايي ويژه برايشان در نظر گرفته مي‌شود. در اين عينک‌ها يون‌هايي وجود دارند که با شدت گرفتن نور، تيره مي‌شوند و در حالت عادي، به شکل معمولي در مي‌آيند. عينک‌هاي فتوکروميک براي افراد عينکي انتخاب خوبي هستند.
چگونه انتخاب مناسبي داشته باشيم؟
1. قطعاً اولين ويژگي يک عينک دودي مناسب، جذب اشعه يووي است. اين مژده را بدهيم که در آمريکا و اروپا حتي عينک‌هاي بسيار ارزان‌قيمت هم با اين ويژگي توليد مي‌شوند؛ بنابراين بسياري از عينک‌هاي ارزان وارداتي هم قابليت جذب اشعه يووي را دارند. به همين علت اين فرضيه نادرست است که بعضي از عينک‌هاي ارزان‌قيمت مضر هستند و چنين مواردي بسيار نادر است. بنابراين حتماً لازم نيست هزينه بالايي را براي خريد عينک آفتابي صرف کنيد. البته قطعاً عينک‌هايي که همه استانداردها را در حد مناسب داشته باشند، گران‌تر هستند.
2. نکته مهم ديگر، جنس قاب عينک است، اين که چقدر استحکام دارد و از چه ساخته شده. البته بعضي از خصوصيات آن مانند رنگ لنزها، سليقه‌اي است. جنس عينک هم نبايد باعث ايجاد حساسيت پوستي براي فرد بشود.
3. قاب عينک نبايد خيلي به چشم نزديک باشد، طوري که لنزها با مژه‌ها تماس داشته باشند يا نبايد روي بيني يا پشت گوش‌ها را اذيت کند.
4.لنز عينک بايد محکم باشد؛ يعني نبايد طوري باشد که با کوچک‌ترين ضربه‌اي بشکند و باعث آسيب‌ديدگي چشم بشود، بلکه بايد مقاومت استانداردي داشته باشد.
نکته‌هايي که بايد رعايت کنيد
1. استفاده از عينک آفتابي طي روز حتي در هواي ابري هم لازم است.
2.لنز عينک بايد از جنس مرغوب باشد، وگرنه انحناي نامناسب آن مي‌تواند باعث ضعف چشم شود.
براي کمک کردن به تأثير عينک آفتابي يا جايگزين کردن وسيله‌اي به جاي آن براي مقابله با اشعه مضر يووي، مي‌توانيد از کلاه‌هاي لبه‌دار استفاده کنيد که از شدت نور مي‌کاهند. اين کلاه‌ها اگر همراه با عينک آفتابي استفاده شوند، بهتر است.
