تشخیص عینک آفتابی اصل از تقلبی؛ نکاتی که باید قبل از خرید بدانید

یك ضرب‌المثل معروف در بين ما ايرانيان شايع است كه مي‌گوييم «هر گردي گردو نيست»
اين موضوع در مورد عينك‌هاي آفتابي نيز به خوبي صدق مي‌كند با اين مضمون كه هر عينكي با شيشه رنگي عينك آفتابي به حساب نمي‌آيد.

اهميت اين موضوع زماني مشخص مي‌شود كه بدانيد ضررهاي وارده از سوي يك عينك آفتابي غيراستاندارد به چشم (كه تنها حكم يك عينك رنگي را دارد) بسيار بيشتر از زماني است كه شما از عينك استفاده نمي‌كنيد.

با اين حال خريد عينك آفتابي به هر دليلي‌چه براي حفاظت چشم‌ها و چه براي پيروي از مد روز، با اما و اگر‌هاي بسياري همراه شده‌است.

اما در حالي كه متخصصان چشم تاكيد زيادي روي استفاده از عينك‌هاي آفتابي استاندارد و خريد آن از عينك‌فروشي‌هاي معتبر دارند، سال گذشته مطالعات مركز تحقيقات چشم پزشكي دانشگاه تهران نشان داده بود كه عينك‌هاي آفتابي كه از دستفروش‌ها تهيه مي‌شود، از لحاظ جذب اشعه UV تفاوتي با عينك‌هاي گران‌قيمت نداشته و درصورت قرار گرفتن در نور شديد خورشيد مي‌توان از هر دونوع اين عينك‌ها استفاده كرد.

دكتر عليرضا كشتكار جعفري، جراح و متخصص چشم و عضو هيأت علمي مركز تحقيقات چشم دانشگاه تهران كه تحقيقات خود را بر مبناي همين اتفاق در بيمارستان فارابي انجام داده بود، در اين مورد معتقد است: طي يك بررسي مقايسه‌اي بين عينك‌هاي آفتابي موجود در دستفروشي‌ها و عينك‌هاي آفتابي موجود در عينك‌فروشي‌هاي تهران در مجموع 353 عينك مورد بررسي قرار گرفت كه از اين تعداد 165 عينك از دستفروشي‌ها و 188 عينك از عينك‌‌فروشي‌ها انتخاب شد و با دستگاه اين عينك‌ها بررسي شدند. نتيجه مطالعه نشان داد كه ميزان جذب اشعه در هر دوي اين عينك‌ها تقريبا يكسان بود.

وي در ادامه با اشاره به اينكه هدفش از اين مطالعه مقايسه عينك‌هاي دستفروشي و عينك‌هاي فروشگاه‌هاي صنف عينك‌فروشان از نظر ميزان جذب اشعه ماوراء بنفش و بررسي عوامل مؤثر در كيفيت آنها از نظر رنگ، ميزان عبور نور مرئي، قيمت و محل خريد عينك بود، مي‌گويد: نتيجه اين تحقيق اين بود كه قيمت و محل خريد عينك در كيفيت عينك آفتابي هيچ تاثيري نداشت.

گرچه تعدادي از عينك‌هاي دستفروشي‌ها غير‌استاندارد بودند ولي اين تعداد درصد كمي از عينك‌ها را شامل مي‌شدند و عمدتا شامل رنگ‌هاي تركيبي بودند. بنابراين مي‌توان عينك‌هاي ارزان‌قيمت را با پرهيز از خريد رنگ‌هاي تركيبي براي حفاظت از اشعه جهت مصارف عادي و غيرصنعتي در مواردي كه امكان استفاده از عينك‌هاي گران‌قيمت نباشد توصيه كرد.

نظر مخالفان

البته همه متخصصان با نظر دكتر كشتكار موافق نيستند. دكتر زرين بخش، رئيس مركز تحقيقات لنز و اپتيك ايران با اشاره به اينكه انواع تقلبي عينك‌هاي آفتابي در بازار وجود دارد ولازم است براي خريد عينك به مراكز معتبر مراجعه كرد، به همشهري مي‌گويد: نكته مهم در اين زمينه دقت در انتخاب صحيح عينك آفتابي است.برخي از عينك‌سازي‌ها و مراكز چشم پزشكي دستگاه سنجش‌UV دارند كه ميزان عبور اين اشعه را از عينك نشان مي‌دهد.

اين‌در حالي‌است كه ‌دستفروشاني كوچه و خيابان اقدام به فروش عينك آفتابي مي‌كنند، مسلما از اين دستگاه‌ها براي سنجش عينك استفاده نمي‌كنند.

وي اضافه مي‌كند: افراد براي انتخاب صحيح عينك‌هاي آفتابي بهتر است به پزشك متخصص يا به نمايندگي‌هاي معتبر شركت‌هاي سازنده عينك مراجعه كنند تا دچار عوارض ناشي از استفاده از عينك‌هاي آفتابي غيراستاندارد نشوند.

به گفته اين متخصص چشم عينك‌هاي آفتابي معمولي كه قابليت جذب اين اشعه را ندارند مانع عبور نور كلي خورشيد مي‌شوند، در اين حالت مقدار زيادتري اشعه وارد چشم مي‌شود كه نتيجه آن ايجاد صدمه بيشتر به عدسي و ماكولاي چشم است چون مردمك چشم در اين حالت بيشتر باز مي‌شود.

وي با اشاره به صدمات مختلفي كه از راه اين اشعه به چشم وارد مي‌شود ادامه مي‌دهد: اشعه UV باعث ضربه زدن به مركز ديد چشم و ملتحمه شده و حتي باعث تخريب پوست و پير شدن آن مي‌شود.

دكتر محمد آقازاده اميري، رئيس انجمن علمي اپتومتري ايران نيز در تشريح عينك‌هاي آفتابي ايده‌آل به‌منظور حفاظت از اشعه ماوراء بنفش خورشيد، معتقد است: عينك آفتابي مطلوب بايد 99 تا 100 درصد اشعه ماوراء بنفش A و B را جذب كند. همچنين تيرگي اين عينك‌ها به اندازه‌اي باشد تا ديد فرد و تشخيص علائم را با مشكل مواجه نكند.

رنگ‌هاي خاكستري خنثي، قهوه‌اي، كهربايي و سبز در عينك‌هاي آفتابي مطلوب است همچنين تيرگي عدسي استفاده شده در عينك‌هاي آفتابي بايد متناسب با شرايط استفاده از آن باشد.

«لازم است فرم عينك‌هاي آفتابي به‌گونه‌اي باشد كه به راحتي روي صورت فيكس شده و عدسي مستقيم جلوي چشم قرار گيرد، ‌كمترين فاصله را با چشم داشته باشد و اطراف چشم‌ها را به اندازه كافي بپوشاند.

همچنين عينك‌هاي آفتابي بايد در برابر ضربه مقاوم يا به عبارتي نشكن باشند.» اين متخصص اپتومتري با اشاره به اين عبارات توضيح مي‌دهد: درصورتي كه عينك آفتابي از شرايط استاندارد برخوردار نباشد، به‌دليل شكست نورهاي متعدد مي‌تواند خستگي و سردردهاي ناخواسته را به‌دنبال داشته باشديا حتي سبب ايجاد عيوب انكساري شود.

درصورتي كه عينك‌هاي آفتابي طيف‌هاي اپتيكي لازم را حذف نكنند، نور شديد خورشيد، سلامت چشم از جمله شبكيه، قرنيه، ‌ملتحمه و عدسي را با خطر مواجه مي‌كند. بنابراين عينك آفتابي مطلوب بايد مكانيسم‌هاي اشعه UV را كنترل كند در غيراين صورت اثرات فتوشيميايي نامطلوبي را در چشم سبب مي‌شود.

دكتر آقازاده اميري با تاكيد بر آنكه عينك‌هايي كه به قيمت بسيار ارزان و در حاشيه خيابان‌ها به فروش مي‌رسد از استانداردهاي اوليه عينك‌هاي آفتابي برخوردار نيستند، نيز تاكيد مي‌كند: لازم است عينك‌هاي آفتابي از متخصصان داراي صلاحيت علمي تهيه شوند.

عینك سازی‌ها باید مسئول فنی استخدام كنند / شمار مراكز غیرمجاز ساخت عینك بالا نیست

سلامت نیوز : معاون درمان وزارت بهداشت در واكنش به پرسشی مبنی بر چگونگی برخورد با مراكز غیرمجاز ساخت عینك گفت: تعداد مراكز غیرمجاز ساخت عینك بالا نیست، تمامی مراكز ساخت عینك تحت كنترل وزارت بهداشت هستند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا دكتر حسن امامی رضوی ، درباره چگونگی برخورد وزارت بهداشت با عینك فروشی‌های غیرمجاز عنوان كرد: اكنون فعالیت در حیطه عینك سازی مختص گروه اپتومتری و كسانی است كه فارغ التحصیل رشته اپتومتری نیستند اما مجوز انجام كار را از وزارت بهداشت دریافت كرده‌اند كه البته تعداد محدودی هستند.

وی با بیان این كه مراكزی كه مجاز به ساخت عینك نیستند، اندك هستند، اظهار كرد: مراكز ساخت عینك تحت كنترل ما هستند. ضمن آن كه عینك فروشی با عینك سازی متفاوت است و بحث ما در وزارت بهداشت ارائه عینك‌های طبی است.

معاون درمان وزارت بهداشت همچنین درباره چگونگی برخورد با مراكزی كه مسئول حق فنی ندارند، تاكید كرد: تمامی مراكز عینك سازی موظف هستند مسئول فنی استخدام كنند.

چندی پیش رییس سابق انجمن اپتومتری ایران عنوان كرده بود عدم استخدام مسئول فنی و فعالیت غیرقانونی برخی مراكز فروش عینك باعث ایجاد عوارضی برای چشم افراد به علت ساخت اشتباه عینك شده است و توقف درمان تنبلی چشم، انحرافات چشمی و عوارض عضلانی چشمی از جمله عوارض ناشی از ساخت اشتباه عینك است.

برخي عينك‌هاي آفتابي وارداتي به ويژه آن‌هايي كه در كنار خيابان و به قيمت‌هايي پايين همچون دو هزار تومان به فروش مي‌رسند، هيچ كدام از استانداردهاي لازم از جمله فيلتر جاذب اشعه UV را نداشته و مضر هستند.

محمدرضا لواساني ـ ‌توليدكننده عينك آفتابي ‌ـ در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران ، با بيان اين مطلب افزود: حدود 80 درصد از عينك‌ آفتابي‌هاي موجود در بازار وارداتي است.

وي با بيان اين‌كه عينك‌هاي آفتابي وارداتي در صورت داشتن برند معتبر از كشورهايي همچون ايتاليا ، آلمان ، فرانسه و عينك‌هاي فاقد برند معتبر از كشورهايي شرقي همچون چين، كره و تايوان وارد مي‌شوند، خاطرنشان كرد: البته بعضا نيز ديده شده كه نمونه برخي برندهاي معتبر اروپايي در چين توليد شده و محصولات چيني با برند اروپايي وارد كشور مي‌شود.

اين توليدكننده عينك آفتابي در خصوص چگونگي تشخيص عينك آفتابي استاندارد از غير استاندارد گفت: مصرف كننده به هيچ وجه توانايي تشخيص استاندارد يا غير استاندارد بودن عينك آفتابي را ندارد و در اين موارد به صورت اعتماد بين خريدار و فروشنده عمل مي‌شود.

وي ادامه داد: در توليد عينك‌هاي آفتابي رعايت استانداردها بسيار مهم بوده و شيشه اين عينك‌ها بايد مجهز به فيلتر جذب كننده اشعه UV باشد. همچنين شيشه عينك‌هاي آفتابي بايد عاري از هرگونه موج، هاله رنگ و لكه باشند.

موسسه استاندارد بر واردات عينك آفتابي از مبادي رسمي نظارت كرده و آن‌ها را در آزمايشگاه‌هاي اپتيك دانشگاه شريف و دانشگاه علوم پزشكي تست مي‌كند.

لواساني با بيان اين‌كه برخي فروشندگان، عينك‌هاي آفتابي غيراستاندارد و ارزان قيمت را به عنوان عينك‌ اصل و به قيمت‌هاي بالا ‌مي‌فروشند، تصريح كرد: در حال حاضر موسسه استاندارد بر واردات عينك آفتابي از مبادي رسمي نظارت كرده و استاندارد آن‌ها را در آزمايشگاه‌هاي اپتيك دانشگاه شريف و دانشگاه علوم پزشكي تست مي‌كند.

وي خاطرنشان كرد: بر واردات عينك از مبادي غير رسمي هيچگونه نظارتي نشده و عينك‌هاي وارداتي از اين مبادي معمولا فاقد استانداردهاي لازم هستند.

به گفته او عينك‌هاي آفتابي غيراستاندارد نه تنها از چشم در برابر اشعه آفتاب محافظت نمي‌كنند، بلكه در زمان استفاده از اين عينك‌ها به دليل بازتر شدن عدسي چشم، درصد بيشتري از اشعه مضر UV وارد چشم شده و آسيب بيشتري مي‌رسانند.